FHTL internationaal

Onder internationalisering wordt verstaan “a process of integrating an international and cultural dimension into the teaching, research and service functions of the institution.” (Jane Knight, 1994). Van Empel (2008) onderscheidt acht verschillende facetten van internationalisering:

1. Ambitie van een instelling en de opleidingsdoelstellingen: is er oriëntering op vergelijkbare buitenlandse opleidingen? Sluiten de opleidingsdoelstellingen aan bij de internationale omschrijvingen van in het betreffende domein? Neemt de studieleiding deel aan, of is deze zich bewust van, mogelijke buitenlandse overlegorganen of beroepsorganisaties?
2. Opleidingsniveau: Dublin Descriptors, de Europese richtlijn voor de definiëring van het bachelor- en masterniveau.
3. Internationaal beroepsperspectief bij opleidingsdoelstellingen. Is er expliciet sprake van een internationaal beroepsperspectief?
4. Internationale inhoud van het opleidingsprogramma. Komt in de studieonderdelen de recente ontwikkelingen in het internationale domein aan de orde en verwijst de literatuur naar internationale theorieën of de buitenlandse beroepspraktijk? Wordt er relevante buitenlandse literatuur gebruikt?
5. Uitgaande studentmobiliteit. Is een buitenlandse stage verplicht? Maken studenten gebruik van keuzemogelijkheden in het studieprogramma om naar het buitenland te gaan. Kunnen studieonderdelen gevolgd worden bij een buitenlandse partner?
6. Inkomende studentmobiliteit: is de opleiding in zijn doelstellingen of in de ambities van het studieprogramma gericht is op buitenlandse instroom?
7. Uitgaande docentmobiliteit. In hoeverre houden de docenten hun (internationale) vakkennis op peil. Hoe vaak bezoeken zij buitenlandse congressen?
8. Inkomende docentmobiliteit. Is er sprake van buitenlandse gastdocenten?

Belang van internationalisering wordt gegeven met de toenemende globalisering. Daarnaast heeft FHTL te maken met de eisen ten aanzien van internationalisering die worden gesteld door enerzijds het accreditatiekader en anderzijds de Fontys kwaliteitsagenda.

• Accreditatiekader. Internationalisering is voor de NVAO een bijzonder (kwaliteits)kenmerk. Dat wil zeggen een kenmerk waarop instellingen en opleidingen zich kunnen profileren. In de open economieën van Nederland en Vlaanderen is het vanzelfsprekend dat afgestudeerden van hoger onderwijsopleidingen beschikken over de competenties om in een internationale en multiculturele omgeving te functioneren. Een positieve beoordeling kan in de toekomst leiden tot de toekenning van een Europees Certificaat Internationalisering.
• Fontys kwaliteitsagenda: Fontys hanteert als ononderhandelbaar uitgangspunt dat al haar opleidingen op elk moment te allen tijde ondubbelzinnig aan de samenleving de garantie van hoogwaardige kwaliteit kunnen afgeven, waaraan onlosmakelijk praktijkgericht onderzoek en internationalisering is verbonden. Internationalisering staat bij Fontys niet op zichzelf maar draagt bij aan de kwaliteit van het onderwijs en onderzoek. Daartoe heeft Fontys in 2010 haar kaders voor internationalisering neergezet, die in 2012 verder zijn uitgewerkt in de Fontys visie op internationalisering ‘Internationalisering als kwaliteit’. Samengevat hebben de internationale activiteiten van Fontys tot doel internationale en interculturele competenties van studenten te bevorderen, docenten te inspireren, het (bachelor)curriculum te verrijken, bij te dragen aan student- en medewerkertevredenheid en de reputatie van Fontys als toonaangevende University of Applied Sciences te bevorderen. Hieraan kan worden toegevoegd dat (toegepast) onderzoek per definitie internationaal is omdat veel onderzoeksonderwerpen niet ophouden bijde landsgrenzen. Een internationaal perspectief en internationale onderzoekssamenwerking dragen bij aan de kwaliteit van het toegepaste Fontysonderzoek
• Fontys onderscheidt zes pijlers:
  1. Studenten
  2. Medewerkers
  3. Curriculum
  4. Faciliteiten
  5. Reputatie
  6. Onderzoek

Bronnen

• Roelien van Empel, “Internationalisering en (onderwijs)accreditatie in Nederland”, Netherlands Quality Agency, 14 oktober 2008
• Hans de Wit, “The Quality of Internationalisation of Higher Education in Europe. Towards a European Certificate”, University of Applied Sciences Amsterdam, 2010
• NVAO, Frameworks for the Assessment of Internationalisation, 14 november 2011
• Fontys, Kaders voor internationalisering 2010 -2015
• Fontys, Internationalisering als kwaliteit

In dit document wordt eerst geïnventariseerd wat er aan internationalisering in bovenstaande betekenis reeds gebeurd binnen FHTL. Vervolgens wordt een eerste aanzet gegeven tot een internationaliseringsbeleid. Ter informatie: Fontys Hogeschool Theologie Levensbeschouwing heet in het Engels: Fontys School of Theology and Religious Education.

Hieronder worden de internationalisering van FHTL in beeld gebracht aan de hand van de bovengenoemde zes pijlers:

Studenten

FHTL richt zich op Nederlandse studenten. Desalniettemin zijn de afgelopen jaren steeds meer buitenlandse studenten naar FHTL gekomen. Met de komst van de priesterstudenten van het aartsbisdom Utrecht zijn ook enkele studenten vanuit Colombia zich aan het voorbereiden op een studie bij FHTL. Een daarvan is inmiddels begonnen. Omdat de curricula van de opleidingen die FHTL aanbiedt alle Nederlandstalig zijn, geldt voor buitenlandse studenten de eis dat zij de Nederlandse taal machtig zijn: als toelatingseis staat in de OER geformuleerd dat zij het certificaat Nederlands als tweede taal (NT2) behalen. In studiejaar 2014-2015 studeerden 98 studenten bij FHTL. Daarvan zijn 10 studenten afkomstig uit de volgende buitenlanden: Duitsland, Oostenrijk, Aruba, Nederlandse Antillen, Filipijnen, Vietnam, Colombia, Brazilië en Angola.

Medewerkers

Medewerkers van FHTL onderhouden op persoonlijke titel internationale contacten of bezoeken op persoonlijke titel internationale congressen. Zonder volledig te willen zijn:

• Er zijn contacten met de Katholieke Universiteit Leuven, met de Karelsuniversiteit en het Internationaal Baptisten Seminarie in Praag en met Münster.
• Enkele docenten zijn lid van internationale werkgezelschappen: Società internazionale di studi francescani, de ESWTR (European Society of Woman in Theological Research), Essener Gespräche, Europese Vereniging voor Katholieke Theologie, Görres Gesellschaft.
• Enkele docenten nemen regelmatig deel aan internationale congressen: Oxford, Praag, Münster.
• Enkele docenten publiceren in internationaal verband (Münster, KU Leuven) of nemen deel aan een vertaalproject (KU Leuven)

Curriculum

Het onderwijs aan FHTL wordt gegeven in het Nederlands. Op de literatuurlijst staat in alle studiejaren, bachelor en master, Engelstalige literatuur. Incidenteel wordt iets opgegeven in het Duits. Via de literatuur maken de studenten kennis met de situatie van kerk en religie in enkele buitenlanden. De bachelorcurricula van FHTL zijn erkend door de rooms-katholieke kerk, wat onder meer inhoudt dat de curricula zijn beoordeeld en goedgekeurd door de (Romeinse) Congregatie voor het katholiek onderwijs. Alle opleidingen van FHTL beantwoorden aan de Dublin descriptoren, de Europese richtlijn voor de definiëring van het bachelor- en masterniveau. De bachelorcurricula hebben in het najaarsemester van roljaar B (jaar 2/3) een minorruimte van een half jaar, die studenten de mogelijkheid biedt om een half jaar in het buitenland te studeren. Sinds de invoering van het bachelorprogramma in 2010 heeft een student van deze mogelijkheid gebruik gemaakt.

Faciliteiten

FHTL organiseert regelmatig naast korte binnenlandse excursies buitenlandse studiereizen. Zo hebben docenten en studenten in 2014 een studiereis gemaakt naar West-Turkije (van Istanboel naar Izmir) en gaat een groep studenten docenten eind januari 2015 voor een vierdaags bezoek naar Keulen en St. Augustin. FHTL organiseert jaarlijks een studiedag. In 2015 zal een studiedag gehouden worden rond het thema “Opleiden is zielzorg”, waarbij ook een buitenlandse spreker is uitgenodigd. Deze spreker zal tevens een gastcollege verzorgen voor de masterstudenten en een ontmoeting hebben met het docententeam van FHTL.

Reputatie

-

Onderzoek

FHTL heeft sinds 2014 een kenniskring die onderzoek doet naar diversiteit en contextualiteit binnen en buiten de christelijke traditie. De kenniskring heeft de taak een onderzoekprogramma op te zetten, en oriënteert zich daarbij ook op buitenlands onderzoek.

Doel van het internationaliseringsbeleid is het aangaan van partnerschappen met instituten in het buitenland zodat het gemakkelijker wordt om studenten en docenten uit te wisselen. Daarnaast bieden dergelijke partnerships kansen voor uitwisseling over thema’s als de situatie van religie en levensbeschouwing, kerk en geloof? Fontys spreekt in dit verband over ‘preferred partnerships’. Daarnaast zal binnen FHTL een coördinator internationalisering (CI) moeten worden aangewezen. De CI is de spin in het web binnen zijn/haar instituut voor internationalisering, hij of zij is contactpersoon voor studenten, medewerkers van het eigen instituut, voor CI’s van andere instituten en voor Fontys International Office. In de meeste gevallen heeft elke instituut één CI. Een aantal instituten heeft echter per opleiding een CI benoemd. Het is dan ook van groot belang dat zowel International Office maar zeker ook de medewerkers en studenten van het Instituut op de hoogte zijn wie de CI is. Zowel op de website als de portal beheert FIO een actuele lijst van de bij FIO bekende CI’s. De eerste stap is dat onder coördinatie van de CI en in overleg met directie onderzocht wordt welke buitenlandse instituten in aanmerking komen om een preferred partnership mee aan te gaan.